„Im lepszą staje się osoba, bardziej wolną i spójną, tym lepszym staje się członkiem grupy. Im lepsi są członkowie grupy, tym lepszą staje się grupa. Jednocześnie dobra grupa stwarza, rozwija, pielęgnuje ten swój najcenniejszy wytwór: ludzką osobę.”
(S.H. Foulkes)
Pracuję z pacjentami indywidualnymi jeden lub dwa razy w tygodniu. Większa częstotliwość sesji sprzyja intensywności pracy, przyspieszając proces terapeutyczny. W przypadku dwóch spotkań w tygodniu dynamika sesji umożliwia głębszy dostęp do materiału, który pojawia się z mniejszym udziałem oporu oraz ułatwia ciągłość pracy terapeutycznej. Nie bez znaczenia jest także wpływ relacji terapeutycznej, która jest ważnym czynnikiem leczącym i umacnia się przy większej częstotliwości sesji w tygodniu, umożliwiając szerszy dostęp do znaczącego materiału pacjenta. Podsumowując, większa ilość sesji w tygodniu jest korzystniejsza, natomiast nie zawsze istnieje taka możliwość. Ze względu na koszty oraz ograniczenia czasowe proces terapeutyczny może także efektywnie przebiegać przy jednej sesji w tygodniu. W przypadku terapii grupowej jest to jeden raz w tygodniu.
Konsultacje psychoterapeutyczne są to wstępne spotkania, które stanowią bardzo ważną część późniejszego procesu terapeutycznego. Waga tych spotkań jest unikatowa między innymi ze względu na pierwsze wrażenie, którego nie można powtórzyć. Specyfika konsultacji w nurcie psychoanalitycznym zakłada maksymalną swobodę we wnoszonym przez konsultowanego pacjenta materiale, który zostaje pogłębiony poprzez pytania kierunkujące psychoterapeuty, pozwalające na dotarcie do podstawowej problematyki pacjenta. Bardzo ważnym elementem konsultacji jest zaobserwowanie i zwerbalizowanie przez terapeutę podstawowego konfliktu wewnątrzpsychicznego, którego zewnętrznym przejawem są objawy lub uczucia cierpienia opisywane przez pacjenta. Odczytanie tego ważnego elementu, później sformułowanego jako cel terapeutyczny, umożliwia opisanie przez pacjenta powodu i okoliczności zgłoszenia się do specjalisty.
Po zakończeniu spotkań konsultacyjnych psychoterapeuta przedstawia propozycję dalszej pracy, w tym jej rekomendowaną formę oraz szczegółowy przebieg procesu psychoterapeutycznego. Kontrakt jest uzyskaniem zgody pacjenta, dotyczącej zaproponowanego procesu i akceptacji jego warunków, na które składają się: częstotliwość sesji, stały dzień lub dni i godziny sesji, forma płatności, sposób kontaktu, termin najbliższej przerwy wakacyjnej
Psychoterapia psychoanalityczna jest to proces długoterminowy, który będzie liczony raczej w latach niż miesiącach. Spowodowane jest to po pierwsze głębokością tego procesu i oczekiwanych zmian w strukturze osobowości pacjenta, co jest procesem stopniowym. Po drugie ze względu na spodziewaną trwałość zmian wymagany jest długotrwały czas ich przepracowania w celu utrwalenia efektów. Dokładnej długości trwania tego procesu nie można przewidzieć wcześniej. Po uzyskaniu stałości osiągniętych zmian psychoterapeuta informuje pacjenta o przewidywanym etapie kończenia procesu, ustalając dokładny termin zakończenia.
Podczas konsultacji psychoterapeuta, w przypadku uznania konieczności wsparcia farmakologicznego, informuje pacjenta o swoich zaleceniach w tym zakresie. Istnieje także możliwość w uzasadnionych przypadkach skierowania pacjenta do opieki szpitalnej na oddziale dziennym lub zamkniętym. W trakcie trwania procesu psychoterapeutycznego psychoterapeuta może, w przypadkach zagrożenia ryzykiem wycofania z podstawowych aktywności życiowych lub ryzyka suicydalnego, zadecydować o zabezpieczeniu psychiatrycznym prowadzonego pacjenta. Ważnym elementem procesu terapii jest także odstawianie zleconych wcześniej leków psychiatrycznych, które powinno nastąpić podczas trwania procesu psychoterapii.
W zależności od zdiagnozowanej przez psychoterapeutę problematyki, pacjent otrzymuje zalecenie konkretnej formy psychoterapii: psychoterapia indywidualna, psychoterapia par lub psychoterapia grupowa. Decyzja o jej podjęciu należy do pacjenta. W trakcie procesu psychoterapeuta może zasugerować zmianę formy psychoterapii, jeśli jest to uzasadnione, napotkaną w trakcie prowadzonego procesu, większą korzyścią dla pacjenta z innej jej formy.
Podczas trwania sesji zarówno indywidualnej jak i grupowej nie jest wskazane picie lub jedzenie, ponieważ może to stanowić zastąpienie mówienia o tym, jakie uczucia są aktualnie przeżywane przez pacjenta lub stanowić zaspokojenie jakiejś potrzeby, która zostanie niewypowiedziana tylko ulegnie zastępczemu zaspokojeniu w postaci picia lub jedzenia. Psychoterapia psychoanalityczna jest terapią poprzez mówienie, dlatego też wszelkie inne zachowania pacjenta odbiegające od tego trybu podlegają omówieniu podczas sesji, także niepowstrzymanie się od picia czy jedzenia.
W uzasadnionych sytuacjach możliwe jest odbywanie psychoterapii online. Taka możliwość nie dotyczy konsultacji oraz wstępnego etapu psychoterapii. Konieczne jest także w trakcie trwania psychoterapii online pojawianie się pacjenta osobiście w gabinecie cyklicznie ustaloną ilość sesji w roku.